ΕΙΔΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ

Πονοκέφαλοι / Ημικρανίες

Οι πονοκέφαλοι ή οι ημικρανίες μπορεί να επηρεάσουν έως και το 70% του πληθυσμού.

Οι πονοκέφαλοι χωρίζονται σε πρωτογενείς και δευτερογενείς σύμφωνα με το ICHD (international classification of head disorders).

Οι πρωτογενείς και πιο συχνοί χωρίζονται σε 4 είδη:

  • ημικρανία
  • πονοκέφαλος τύπου τάσεως
  • πονοκέφαλος συσχετισμένος με το τρίδυμο νεύρο
  • άλλοι πρωτογενείς πονοκέφαλοι

Η ημικρανία είναι το δεύτερο συχνότερο αίτιο χρόνιου πόνου στον ενήλικα άνθρωπο μετά την οσφυαλγία. Τα συμπτώματα μπορεί να διαρκέσουν από 4 εως 72 ώρες. Ο πόνος είναι συνήθως μονόπλευρος, παλλόμενος, χειρότερος με την πίεση η αύξηση προσπάθειας, και προκαλεί συνήθως ευαισθησία στο φώς, ήχο, μυρωδιές.

Η διάγνωση των ημικρανιών συνήθως γίνεται έπειτα από την αξιολόγηση των συμπτωμάτων. Στην θεραπεία των ημικρανιών βοηθάει πάντα η αλλαγή του τρόπου ζωής (δίαιτα, άσκηση, ύπνος), φαρμακευτική αγωγή, B-blockers, αντιεμετικά.

Ο πονοκέφαλος τύπου τάσεως αποτελεί το συχνότερο τύπου πονοκεφάλου. Έχει φτάσει και το 78% εμφάνισης σε διάφορες έρευνες. Το είδος αυτού του πονοκεφάλου παρά την υψηλή του επιδημιολογική εμφάνιση δεν έχει εξεταστεί όσο θα έπρεπε και έχουμε ελλιπή στοιχεία για την εμφάνιση και θεραπεία του.

Προσπαθούμε να κατηγοριοποιήσουμε τους πονοκεφάλους τύπου τάσεως ανάλογα την συχνότητα εμφάνισης τους.

  • Σπάνια εμφάνιση: ένας πονοκέφαλος το μήνα, μέτριας εντάσεως, με μικρή επίπτωση στη καθημερινότητα του ενήλικα. Ο πόνος είναι συνήθως και στις δυο μερές, πολύ συχνά στη βάση του κρανίου. Ο πόνος αυτός δεν επηρεάζεται από την φυσική δραστηριότητα, δεν προκαλεί ναυτία και πολύ σπάνια φέρνει φωτοφοβία ή φωνοφοβία.
  • Συχνή εμφάνιση: πάνω από 2-3 φορές το μήνα. Μπορεί να διαρκέσει λεπτά ως και μέρες. Ο πόνος αυτός δεν επηρεάζεται από την φυσική δραστηριότητα, μπορεί να προκαλέσει ναυτία και μπορεί να φέρει φωτοφοβία ή φωνοφοβία καθώς και ευαισθησία του κρανίου.

Το είδος αυτού του πονοκεφάλου είναι συνήθως συνυφασμένο με κάποια υποκέιμενη παθολογία. Οι ασθενείς που έχουν αυτή τη συμπτωματολογία θα πρέπει να προχωρήσουν σε περαιτέρω εξετάσεις.

Το είδος αυτού του πονοκεφάλου επηρεάζει λειτουργίες του αυτόνομου νευρικού συστήματος και προκαλεί δακρύρροια, ρινόρροια, μύωση/πτώσης. Η διεθνής κοινότητα πονοκεφάλων περιλαμβάνει σε αυτό το τύπο to cluster headache (γύρω από το μάτι), παροξυσμική ημικρανία και βραχυπροθέσμους νευραλγικούς πονοκεφάλους, μονόπλευροι, συνοδευόμενοι από επιπεφυκίτιδα και δακρύρροια.  

Οι πονοκέφαλοι αυτοί οφείλονται σε συγκεκριμένα τρόφιμα, στρες, φαρμακευτική αγωγή, μυϊκή ένταση, ορμονικές διακυμάνσεις, συμπίεση νεύρων ή δυσλειτουργία της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης ή της κροταφογναθικής άρθρωσης.

Όταν ο ασθενής προσέρχεται στο φυσικοθεραπευτή για διάγνωση και θεραπεία, ένα λεπτομερές ιστορικό θα πρέπει να δοθεί καθώς και μια σχολαστική αξιολόγηση. Ένα ημερολόγιο πονοκεφάλων θα βοηθούσε πολύ στην κατάταξη του πονοκεφάλου.
Στο ιστορικό πολλές φορές ρωτάμε αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό, αν υπάρχουν στρεσσογόνοι παράγοντες στην καθημερινότητα και ποιοι είναι αυτοί. Θα χρειαστούμε πληροφορίες για το ιατρικό ιστορικό και αν υπάρχουν ή υπήρχαν παθήσεις που μπορεί να συμβάλλουν στον πονοκέφαλο. Πτώσεις και τραύματα της κεφαλής θα πρέπει να αναφερθούν. Η συχνότητα, η ένταση και η διάρκεια του πονοκεφάλου θα πρέπει να καταγραφεί. Τέλος ένα ιστορικό καρδιολογικής νόσου θα πρέπει να αναφερθεί καθώς και η αξιολόγηση της πίεσης και του παλμού σε περίπτωση αρτηριακής στένωσης.

Αφού ολοκληρωθεί η αξιολόγηση ο φυσικοθεραπευτής θα προχωρήσει στην θεραπεία. Η θεραπεία αποσκοπεί στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων, την μείωση των επεισοδίων αλλά και στην συνολική αντιμετώπιση τους αν αυτή δεν προέρχεται από κάποιο υποκείμενο νόσημα. Στην περίπτωση που ο φυσικοθεραπευτής ανησυχεί για τον ασθενή τότε θα τον συμβουλεύσει να προχωρήσει σε ιατρικές εξετάσεις και έπειτα θα προχωρήσει στην θεραπεία.

Η θεραπεία για πονοκεφάλους/ημικρανίες περιλαμβάνει συνήθως τεχνικές μάλαξης, μυοπεριτονιακής απελευθέρωσης, απελευθέρωση trigger points, manual therapy, βελονισμό καθώς και πρόγραμμα διατάσεων και ενδυνάμωσής.